Cửa bức bàn trong nhà gỗ cổ truyền | Kiến Trúc Nam Thành Phát

Mục lục

(5/5)

Cửa bức bàn trong nhà gỗ cổ truyền | Kiến Trúc Nam Thành Phát

Khám phá vẻ đẹp của nền kiến trúc cổ Việt Nam chắc chắn ta không thể bỏ qua hình ảnh những bộ cửa bức bàn trong nhà gỗ. Cửa bức bàn vốn dĩ là một hình ảnh khá quen thuộc và không thể thiếu trong kết cấu nhà gỗ. Chúng không chỉ có tác dụng che chắn, bảo vệ căn nhà mà chúng còn mang lại giá trị thẩm mỹ và ý nghĩa văn hóa nghệ thuật trường tồn.

Cửa bức bàn trong nhà gỗ cổ truyền

Vậy cửa bức bàn là gì? Không phải ai hay bất cứ nhà đầu tư nào cũng thực sự hiểu biết về nó. Hãy theo cùng nhà gỗ Nam Thành Phát tìm hiểu chi tiết hơn về cửa bức bàn - điểm nhấn đặc biệt trong nếp nhà gỗ cổ truyền này nhé!

1. Cửa bức bàn là gì

Cửa bức bàn còn có tên gọi khác là cửa “bích bàn”, là một loại cửa đặc biệt thường được sử dụng trong kiến trúc nhà gỗ truyền thống tại Việt Nam. Ta có thể dễ thấy nhất tại những công trình kiến trúc đình chùa, nhà ba gian, nhà thờ tổ, nhà 5 gian… Mẫu cửa bức bàn là chi tiết cấu kiện cánh cửa nằm giữa hai cột trụ lớn trong một gian nhà.

Cửa bức bàn là gì

Cửa bức bàn được sử dụng để phân chia không gian trong một ngôi nhà lớn hoặc làm cửa chính của một căn nhà. Trước đây, cửa bức bàn chỉ đơn giản là những tấm gỗ ghép lại để che chắn nhưng thời gian đã giúp cửa bức bàn hoàn thiện hơn. Những mẫu trạm trổ, điêu khắc trên gỗ đã dần xuất hiện trên cửa bức bàn để tăng thêm tính thẩm mỹ. Giá trị của một bộ cửa bức bàn nằm ở chất liệu gỗ và họa tiết hoa văn được trạm trổ trên mặt gỗ.

Hệ cửa bức bàn 4 cánh phổ biến

Trên mỗi bộ cửa thường có nhiều cánh, số cánh cửa thường là số chẵn : 2, 4, 6 tùy thuộc theo diện tích không gian nhà gỗ. Trong đó, bộ cửa bức bàn 04 cánh là phổ biến nhất, 4 cánh này được ghép lại với nhau bằng cối quay, dễ dàng tháo rời.

2. Kích thước và cấu tạo cửa bức bàn

Mỗi kiểu nhà gỗ khác nhau sẽ sử dụng những bộ cửa bức bàn có kích thước thiết kế là không giống nhau. Tuy nhiên, điều cần đảm bảo là các mẫu cửa phải có tỉ lệ hợp lý, chiều cao từ nền nhà đến bậc cửa và khoảng cách ở phía trên phải cân đối hài hòa. Điều này giúp cho người đi lại thoải mái và tổng thể được đẹp mắt nhất. Trong quá trình thiết kế các mẫu nhà gỗ cần tính toán để đưa ra được bản vẽ cửa bức bàn đẹp và phù hợp nhất.

Chiều cao của mỗi cánh cửa sẽ thường được chia thành 5 khoảng bao gồm: 03 khoảng nhỏ là lá cổ ở trên – giữa – dưới cùng của cánh cửa; 02 lá pano to có chiều cao lớn hơn. Các lá pano này có thể để trơn hoặc đục chạm hoa văn tùy bào nhu cầu và sở thích của chủ nhà. Lá cổ chính là 3 miếng gỗ nằm xen kẽ với pano.

Cửa bức bàn được cấu tạo gồm 5 khoảng

Cấu tạo cửa bức bàn bao gồm:

+ Cánh cửa bức bàn : có 2 loại, mỗi loại sẽ phù hợp với những kiểu nhà riêng. Trong đó loại cửa ghép sẽ được dùng trong nhà ở, còn cửa thượng song hạ bản thì thường được sử dụng ở các đình chùa hoặc nhà thờ họ.

cánh cửa bức bàn đang được sơn phủ hoàn thiện

+ Cối cửa bức bàn : đây là loại cửa nhà gỗ cổ nên không hề sử dụng bản lề như các loại cửa hiện đại ngày nay. Mà cửa bức bàn sẽ sử dụng cối quay có thể tháo rời rất thuận tiện cho việc di chuyển, thêm 1 ưu điểm nữa là cửa cũng không bị xệ cánh hay bị xô lệch.

+ Khóa cửa bức bàn : khóa cửa bức bàn trước đây được thiết kế theo dạng then cài và có thanh chốt. Tuy nhiên hiện nay thì các loại cửa bức bàn hiện đại đã được thay thế bằng khóa kim loại nhằm đảm bảo tính an toàn cho ngôi nhà cũng như gia chủ.

3. Các loại cửa bức bàn

Có hai loại cửa bức bàn được sử dụng nhiều trong nếp nhà gỗ truyền thống: cửa ghép pano và cửa thượng song hạ bản.

Cửa bức bàn ghép pano

+ Cửa ghép pano: được ghép từ các phần gỗ khác nhau là lá cổ và pano. Trong đó, có 03 khoảng nhỏ là cá cổ ở trên – giữa – dưới. Còn lại 02 khoảng lớn là pano cửa. Ở các mặt của pano được để trơn hoặc có chạm khắc hoa văn tinh tế.

+ Cửa thượng song hạ bản: phần trên của cửa được đục hở hoặc tạo hình chấn song (thượng song), phía dưới là bản gỗ đặc (hạ bản). Loại cửa này thường được sử dụng ở các đình, đền, chùa hoặc miếu thờ ở Việt Nam.

Cửa bức bàn thượng song hạ bản

4. Hoa văn trên cửa bức bàn

Hoa văn trên cửa bức bàn

Trong nghệ thuật chạm khắc trên cửa nhà gỗ, những hoa văn được khắc họa tinh tế đã tạo nên vẻ đẹp độc đáo và đầy ý nghĩa. Dưới đây là một số mẫu hoa văn phổ biến thường được sử dụng trên cánh cửa. Mang trong mình những giá trị văn hóa và tâm linh sâu sắc.

Hoa văn tứ quý trên cửa bức bàn

+ Hoa Văn “Tùng – Cúc – Trúc – Mai“:

Bức tranh tứ quý này thường được chạm trên cửa nhà gỗ, đại diện cho bốn mùa trong năm. Mỗi loại hoa tượng trưng cho một mùa và mang theo những ý nghĩa đặc biệt. Cây tùng thể hiện sự sống động và sự phát triển. Cúc biểu thị vẻ đẹp và tinh túy. Trúc mang theo sự thanh khiết. Mai thể hiện sự đầy đủ và thịnh vượng.

Mẫu tứ quả trên cửa bức bàn

+ Hoa Văn “Đào – Lê – Thủ – Lựu”:

Hoa văn này thường xuất hiện trên cánh cửa nhà gỗ. Mang theo ý nghĩa về sức khỏe, trường thọ và sự may mắn. Đào và lê là những loại hoa trái thể hiện sự phong phú và dồi dào. Thủ và lựu đại diện cho sức mạnh, bền vững và thành công.

+ Họa tiết hoa sen:

Hoa sen, quốc hoa của Việt Nam, thường được thể hiện trên cánh cửa nhà gỗ. Hoa sen đem đến ý nghĩa là sự tinh khiết, trong sáng và hoàn hảo. Họa tiết hoa sen không chỉ là sự trang trí mà còn thể hiện giá trị văn hóa sâu sắc của quốc gia.

Mẫu hoa văn tứ linh, tứ bình, ngũ phúc trên cửa bức bàn

Ngoài những mẫu hoa văn phổ biến nêu trên, còn rất nhiều họa tiết khác đang được sử dụng trên cửa bức bàn nhà gỗ như " Long - Linh -Quy - Phụng", Ngũ Phúc Lâm Môn.... Mỗi mẫu hoa văn mang theo những ý nghĩa và giá trị riêng, thể hiện sự đa dạng và phong phú của nghệ thuật truyền thống Việt Nam.

Mẫu cửa bức bàn 4 cánh gỗ lim Lào

Để lựa chọn cho gia đình một mẫu cửa bức bàn đẹp thì ngoài việc lựa chọn gỗ tốt, kiểu dáng hay hoa văn chạm khắc thì trình độ tay nghề và sự uy tín của đơn vị thi công cũng vô cùng quan trọng. Ngày nay, để phù hợp với lối sống hiện đại, phần họa tiết, chạm khắc dần được lược giản hơn, nhưng không vì thế mà làm mất đi vẻ đẹp truyền thống của kiến trúc nhà gỗ.

5. Kiến trúc Nam Thành Phát chuyên làm cửa bức bàn đẹp chất lượng

Nhà gỗ Nam Thành Phát thừa hưởng tinh hoa văn hóa truyền thống làm nhà gỗ cổ truyền của làng nghề mộc truyền thống tại Hải Anh, Hải Hậu, Nam Định. Đến nay nhà gỗ Nam Thành Phát đã thiết kế và thi công rất nhiều công trình nhà gỗ như: nhà gỗ 3 gian, nhà gỗ 5 gian, nhà gỗ trên tầng 2, đình chùa, nhà thờ, từ đường, các hạng mục cửa bức bàn và các công trình nhà gỗ khác theo lối cổ truyền Bắc Bộ.

Xưởng & VP nhà gỗ Nam Thành Phát tại Nam Định

Nhà xưởng của Nhà gỗ Nam Thành Phát nằm cách thành phố Nam Định chỉ 35km về phía đông nam; đặt tại vị trí trung tâm Hải Hậu vô cùng thuận tiện. Mời quý vị và các bạn có dịp thì về tham quan cơ sở vật chất và các nhà mẫu để biết nhiều hơn về sản phẩm, mẫu mã và tay nghề thợ của chúng tôi. Kiến Trúc Nam Thành Phát với đội ngũ kỹ sư, kiến trúc sư, và đội ngũ thợ lành nghề hứa hẹn mang lại cho quý khách hàng những trải nghiệm tuyệt vời nhất.

Nhằm giữ gìn kiến trúc văn hóa cổ truyền và tiếp nối sự nghiệp nơi chôn rau cắt rốn. Kiến trúc sư Đỗ Văn Thịnh đã thành lập Kiến Trúc Nam Thành Phát để kế thừa và phát huy tạo ra những sản phẩm thiết kế và thi công nhà gỗ cổ truyền dân gian có giá trị và lưu truyền cho con cháu đời sau.

>>> Tham khảo thêm những mẫu thiết kế nhà gỗ cổ truyền đẹp Tại Đây .

>>> Tham khảo thêm những video hay về nhà gỗ Tại Đây .

Xem thêm:

+, Tìm hiểu về công ty CP AFP Nam Thành Phát| Lịch sử hình thành và phát triển

+, Chất lượng dịch vụ của nhà gỗ AFP Nam Thành Phát có tốt không

+, Các bước thi công hoàn thiện một căn nhà gỗ tại Nam Thành Phát

+, Tầm quan trọng của bản vẽ thi công nhà gỗ cổ truyền bạn đã biết?

MỌI THÔNG TIN CHI TIẾT XIN LIÊN HỆ:

CÔNG TY CP AFP NAM THÀNH PHÁT